Geçtiğimiz aylarda PAGEV olarak Polietilen ve Polipropilen hammaddeleri için Kota (Avrupa Birliği ve STA dışındaki ülkelerden vergisiz hammadde ithalatı) başvurumuzu Avrupa Birliği Komisyonuna iletmiş bulunmaktayız. Büyük çabalarla değerlendirmeye alınan başvurumuz; Avrupa Birliği (ETSG) Komisyonu tarihinde, bir Sivil Toplum Kuruluşu tarafından tüm sektör için yapılmış olan bir başvurunun görüşmeye açılması bakımından bir ilk teşkil etmektedir. Başvurumuz 1.000.000 ton Polipropilen ve 1.000.000 ton Polietilen için yapılmıştır. Avrupa Birliği'nin bu tarihi kararı Türk Plastik Sektörünün gücünü göstermesi bakımından önemlidir.

AB dışındaki ülkelerden yapılan hammadde ithalatında vergileri sıfıra indiren Askıya Alma ve Tarife Kontenjanı (Kota) Sistemine göre yaptığımız başvurumuza ait müzakereler Ekonomi Bakanlığı’nca, Avrupa Birliği (ETSG) komisyonunda, PAGEV koordinasyonunda yürütülmüştür.

Vergisiz Kota hesaplanırken PETKİM’in ürettiği miktar ile Avrupa’dan ithal edilen miktar hesaplama dışı tutularak talep yapılmıştır. Diğer bir deyişle hem PETKİM’in hem de Avrupa’lı üreticilerin sattığı miktarlar güvenceye alınmıştır.

Tüm bunlara rağmen, özelleştirme sonrası plastik hammaddesi üretimine ciddi yatırım yapılmamasına ve Türkiye hammadde ihtiyacının ortalama %15’inin karşılanmasına rağmen, PETKİM sektörün bu talebine itiraz etmiştir. Doğrusu geçen sene Hammadde İthalat Tebliği sürecinde yaşadığımız olumsuzluk ve mücadelemizden edindiğimiz tecrübeler neticesinde, bu itiraz bizim için şaşırtıcı olmamıştır.

Ancak şaşırtıcı olan, AB komisyonunda devam eden müzakerelerde, Türkiye’ye ciddi miktarda satışı olmayan INEOS ve LYONDELL BASELL firmalarının başvurumuza itirazlarıdır. Kendileriyle müzakere edilmeye çalışılmış, ancak Avrupa’daki tesislerinden çok küçük miktarda Türkiye‘ye mal ihraç eden ve ülkemize çoğunlukla Ortadoğu’daki fabrikalarından ihracat yapan bu firmaların tutumu değişmemiştir.

Bu firmalar; komisyonda, itirazlarının gerekçesini bile tam olarak ifade etmemiş, "Avrupa'dan ithalatlarda sıfır vergi olmasına rağmen yok denecek kadar az mal sattığın Türkiye’deki sanayicinin rekabetçiliğini ve AB dışından vergisiz hammadde almasını neden engelliyorsun?" sorusuna cevap verememişlerdir. Maalesef AB ile Türkiye arasında bulunan Gümrük Birliği Anlaşması gereği bu konuların AB'deki söz konusu komisyonda görüşülmesi gerekmektedir. Ve komisyonda her ülkeden bir temsilci bulunmaktadır. Bu temsilciler her ülkenin Ekonomi Bakanlığı temsilcileridir. Bu ülke temsilcilerinden herhangi biri gerekçe bile göstermeden itiraz etse dahi başvuru olumsuz sonuçlanmaktadır. Dolayısıyla Türkiye’de yetersiz üretilen ve yurtdışından ithal edilmek zorunda olan PP ve PE taleplerimiz bir yana, hic üretilmeyen LLDPE için bile karar; Avrupalı hammadde üreticisinin iki dudağı arasındadır. Halbuki komisyonun amacı Avrupalı ve Türk (Gümrük Birliği sebebiyle) Sanayicisinin rekabet gücünü arttırmaktır. Bu komisyonun; geldiği durum itibariyle, bazı Avrupalı hammadde firmalarının menfaatine yönelik kararlar aldığı ortadadır.

Hepimizin bildiği gibi son iki senedir, Petrol fiyatlarının % 60 düşerek, 110 dolardan yaklaşık 45 dolar seviyesine inmesine rağmen, ortalama hammadde fiyatlari bu rakamdan daha az düşmüştür. Bunun sebebi özellikle tekel Petrokimya üreticilerinin fabrikalarını kapatarak, fiyatların düşüşünü azaltması ve karları yükseltmesidir. Nitekim son 1,5 senedir petrokimya şirketleri tarihlerindeki en yüksek karları elde etmişlerdir.

Ekonomi Bakanlığımızla yürüttüğümüz bu süreçte, Avrupa Birliği'nde, sanayicilerimizin oluşturulan bütün kanalları denediği ama haksız itirazlarla bu yolun tıkandığını Bakanlık yetkililerimiz de bizzat görmüşlerdir.

Avrupa’nın bu haksız işleyişine karşın, daha önceki yıllarda Avrupa Birliğinin tüm itirazlarına rağmen Türkiye Cumhuriyeti, Avrupa Birliği'ne sormadan, belirli gıda maddelerinde kota kararı almıştır. Aynı şekilde, yaptığımız başvuru çerçevesinde Türkiye’de üretilmeyen veya talebi karşılayamayan plastik hammaddelerinde de Sanayicimizin rekabetçiliğini sağlamak için Bakanlar Kurulu Kararı ile Türkiye'nin kendi başına kota kararı almasını talep ediyoruz.

Bakanlığımızın, karşılaşacağı itirazlara karşı elini kolaylaştıracak, AB kanallarını sonuna kadar zorladığımız gerçeği ile bu konudaki çalışmalarımızı Bakanlığımız nezdinde ve TOBB Plastik, Kauçuk ve Kompozit Sanayi Meclisimiz, Odalarımız, İhracatçı Birliklerimiz ve STK'larımızla koordineli bir şekilde sürdüreceğiz. Konu ile ilgili gelişme ve detayları sizlerle paylaşmaya devam edeceğiz.

EKLER:

Hürriyet Gazetesi'nde yer alan Petrokimya Tesisleri ile ilgili haber

PAGEV'in Avrupa Birliği'ne yapmış olduğu talep ile ilgili formlar;

Yüksek Yoğunluklu Polietilen
Alçak Yoğunluklu Polietilen
Lineer Alçak Yoğunluklu Polietilen
Polipropilen
PAGEV'in Avrupa Komisyonunda INEOS ve LYONDELL BASELL Firmalarına Cevabı