Ordino bedelinin sanayiciye yükü yıllık 700 milyon lira
Türkiye’de nakliye acenteleri tarafından firmalardan ithal edilen tüm hammadde ve ürünlerin gümrük işlemleri sırasında “Ordino” veya benzer isimler altında kanunsuz bir şekilde bedel tahsil ediliyor. Bu bedelin yıllık toplam değeri 700 milyon lirayı buluyor. Tüm firmaların gümrüklerde yaşadığı bu sorunu durdurmak isteyen PAGEV, haksız şekilde alınan “Ordino Bedeli”nin kaldırılması için düğmeye bastı. Bakanlıkla birlikte çalışma başlattıklarını söyleyen PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, “Türkiye’nin ithalatını, sanayisini ve tüketicinin cebinden çıkan parayı etkileyen böyle bir tekelci uygulama “Serbest Piyasa” olarak açıklanamaz. Bu çerçevede liman işletmeleri ve acentelerce firmalarımızdan tahsil edilen Ordino veya bu anlama gelecek diğer tüm kanun dışı uygulamalara bir an evvel son verilmelidir” dedi.
Türk Plastik Sanayicileri Vakfı (PAGEV), Türkiye’de faaliyet gösteren tüm ithalatçı ve ihracatçı firmaların gümrüklerde yaşadığı sorunu durdurmak için harekete geçti. Türkiye’de ithal edilen tüm hammadde ve ürünlerin gümrük işlemleri sırasında “Ordino” veya benzer isimler altında firmalardan kanunda yeri olmayan bir bedel tahsil ediliyor. Bu bedelin yıllık toplam değeri 700 milyon TL’yi buluyor. Kanun dışı “Ordino” uygulaması dünyada yalnızca Türkiye var. Tamamen para tahsil etmek amaçlı üretilmiş ve kanuni bir fonksiyonu olmayan Ordino, Türkiye’de tekelleşmenin en büyük örneklerini veren nakliyeciler tarafından yaygın bir şekilde uygulanıyor. Öyle ki Türkiye’de faaliyet gösteren yabancı nakliyeciler bile bu haksız kazançtan faydalanıyor.
Ordino alınması işlemi zaman kaybına neden olduğu gibi Ordino düzenleyen firmalara da belge ücreti, özet beyan vb. sonu gelmeyen ibareleri kullanarak faturalar düzenleme fırsatı veriyor ve bu tür birçok ücretin ödenmesini gerekli kılıyor. İthalatçılar bedelini ödediği kendi malını gümrükten çekebilmek için bu bedeli ödemek zorunda bırakılıyor. Ana ve yardımcı hammaddelerin ithal edildiği düşünüldüğünde söz konusu Ordino uygulaması ve maliyetinin ihracata da olumsuz yansıdığı gözler önüne seriliyor. Bu durum yalnızca plastik sektörünü değil, Türkiye’deki tüm ithalatçı ve ihracatçıları ilgilendiriyor.
Söz konusu bedelin kaldırılması ile ilgili son bir aydır Bakanlıkla bir çalışma yürüttüklerini söyleyen PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, gerekli verileri sağlamakta ve öneriler yaptıklarını açıkladı.
Yavuz Eroğlu, “Bu konuda Başbakan Yardımcımız Sn. Recep Akdağ’ın geçtiğimiz hafta basına yaptığı “Ordino bedelinin Hukuksuz olduğu yönündeki açıklaması ve kaldırılması gerektiği yönündeki bizleri çok umutlandırdı. Ancak Acenteler, bu kanun dışı alınan bedel için “Serbest Piyasa var, bizim ticari işimize kimse karışamaz, istemeyen başka acente ile çalışsın” diye savunuyor ve uygulamanın devam etmesini istiyor. Halbuki acentelerin gerçekleştirdikleri “Ordino” veya benzer adlar altında tahsil ettikleri bedeller, gümrükleme işleminin ayrılmaz bir parçası gibi algılanmakta ve algılatılmaktadır. Hatta uygulamada gümrüklerde “Ordino” olmadan işlem bitirilip mal gümrükten çekilememektedir. Bu yönden bakıldığında bu bedelin oluşmasını sağlayan ortam gümrük idaresinin, gümrük mevzuatı uyarınca gerçekleştirdiği hizmetinden kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla gümrük idaresine kanunla verilmiş görevlerin yerine getirilmesi bağlamında gerçekleştirilen işlemler için acentelere ayrı bir gelir kaynağı doğmaması veya söz konusu zorunlu hizmetler karşılığında tahsil edilen ücretlerin kamu gücünü istismar edici nitelikte olmaması gerekmektedir. Yine bildiğiniz gibi “Serbest Piyasa” tam serbest piyasa koşullarının gerçekleştiği ortamlarda olur. Malını gümrükten çekip üretim yapmak zorunda olan sanayici için gümrük alanı bir kamu alanıdır ve bu durumda “Kamu Yararı” kavramı öne çıkmaktadır” dedi.
Bugün Türkiye’nin ithalatını, sanayisini, ihracatını ve tüketicinin cebinden çıkan parayı etkileyen böyle bir tekelci uygulama “Serbest Piyasa” olarak açıklanamayacağını belirten PAGEV Başkanı Eroğlu, “Bu çerçevede liman işletmeleri ve acentelerin bu haksız uygulamasına Gümrük ve Ticaret Bakanlığımızın “Kamu yararını” göze alarak yapacağı bir genelge ile son verilebilir. Sorunun çözümü noktasında yoğun çalıştığımız Ekonomi Bakanlığımızın bugüne kadar olduğu gibi, bu sorunun çözümünde de sanayicinin yanında olacağına inancımız tamdır” diyerek sözlerini tamamladı.
