Türk sanayisine gümrüklerde OECD ülkelerinden 6 kat fazla evrak bedeli yükleniyor
Son dönemde PAGEV tarafından gündeme getirilen Türkiye’de ticaret yapan firmaların gümrük işlemleri sırasında ödediği yüksek evrak ücretleri, Dünya Bankası’nın 190 ülkeyi karşılaştırdığı “İş Yapma Kolaylığı Raporu”nda da gözler önüne serildi. Rapora göre Türkiye’de gümrüklerde belge hazırlama maliyeti, ihracatta yüksek gelir grubundaki OECD ülkelerinin 2,5 katından fazla. Bu bedel ithalatta ise yine OECD ülkelerinin 6 katı seviyesine kadar çıkıyor. Firmalardan gümrük işlemleri sırasında alınan yüksek evrak maliyetlerinin Türkiye’yi dünyada iş yapılabilir ülke sıralamasında aşağılara düşürdüğünü belirten PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, “Lojistik sektöründeki tekele varan yapılaşmalar, Türkiye’nin ithalatını ve ihracatını dolayısıyla ekonomisini sömürür bir hal aldı. Ordino veya farklı isimlerle firmalardan alınan bedeller öyle bir noktaya ulaştı ki gümrüklerde Türkiye’den 4 kat daha zengin ülkelerden 6 kat daha fazla evrak bedeli ödüyoruz. Türkiye bu sorunu bir an evvel çözmelidir” dedi.
Türkiye’de faaliyet gösteren tüm ithalatçı ve ihracatçı firmaların gümrüklerde yaşadığı sorun Türk Plastik Sanayicileri Vakfı (PAGEV) tarafından gündeme getirilmişti. PAGEV, Türkiye’de nakliye acenteleri tarafından firmalardan, ithal edilen tüm hammadde ve ürünlerin gümrük işlemleri sırasında, “Ordino” veya benzer isimler altında kanun dışı bir şekilde bedel tahsil edildiğini ve bu bedelin yıllık toplam değeri 700 milyon TL’yi bulduğunu açıklamıştı. Nitekim 190 ülkenin karşılaştırıldığı “Dünya Bankası İş Yapma Kolaylığı Raporu” da PAGEV’in ortaya çıkardığı bu sorunu kanıtladı.
Rapora göre Türkiye’de gümrükleme/belge hazırlama maliyeti, ihracat için yüksek gelir grubundaki Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ülkelerinin 2,5 katından fazla. İthalatta ise bu maliyet yine OECD ülkelerinin 6 katı seviyede. Dolayısıyla Türkiye’de ticaret yapan firmalar, Türkiye’den ortalama 4 kat daha zengin ülkelerden 6 kat daha fazla gümrükleme maliyeti yükleniyor.
Türkiye’nin lojistik bir üs olma hedefinin gerçekleşmesi için lojistik sektöründeki tekele varan yapılaşmaların kontrol altına alınması gerektiğini açıklayan PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, “Lojistik sektöründe durum, Türkiye’nin ithalatını ve ihracatını dolayısıyla Türkiye’nin ekonomisini sömürür bir hal aldı. Nitekim 190 ülkenin karşılaştırıldığı Dünya Bankası İş Kolaylığı Raporu’nda da açıkça ortaya kondu. Gümrüklerimizde, Türkiye’den ortalama olarak 4 kat daha zengin ülkelerden 6 kat daha fazla evrak maliyeti oluşturan bir yapı var. Türkiye bu yapıyı kırmalıdır” dedi.
Ülkemizde gümrük işlemleri sırasında ordino veya başka isimler altında alınan bedellerin firmalara yıllık 700 milyon lira yük getirdiğini belirten Yavuz Eroğlu, “Yaptığı nakliye hizmeti için taşıma bedeli alan firmalar, ordino ve diğer adlar altında firmalardan ikinci kez bir bedel daha almaya çalışıyor. Eğer bu ekstra bedel ödenmezse malları teslim etmiyor ve gümrükleme işlemi tamamlanmıyor.
PAGEV Başkanı Eroğlu konuşmasını şu sözlerle tamamladı: “Türkiye’yi dünyada iş yapılabilir ülke sıralamasında aşağılara düşüren, dış ticaretimizden bir nevi komisyon alan ve daha da önemlisi firmalarımızın güçlükle elde ettiği gelirlerine göz diken bu tekele varan yapılar bir an evvel kontrol altına alınmalıdır. Maalesef bu bedelleri alan lojistik dernekleri yaptıkları açıklamalarda, neden nakliye bedelini baştan aldıkları halde firmalarımızdan bir kez daha ekstradan evrak bedeli almadan mallarını teslim etmediklerini ya da neden Türk firmalarının ülkemizden 4 kat daha zengin OECD ülkelerinden 6 kat fazla gümrük belge maliyeti ödediğini açıklamamaktadır. Söz konusu kanundışı ordino bedeli kaldırılırsa, Türkiye İş yapılabilirlik sıralamasında bir ülkeyi daha geçecek. Öyle ki Başbakan Yardımcımız Sayın Recep Akdağ da geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada Ordino Bedelinin hukuksuz bir uygulama olduğunu belirterek bu sorunu çözeceklerini açıkladı. Biz de gerek firmalarımız gerekse de Bakanlıklar nezdinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”