Dikkat Ederseniz 1 Temmuz 2016 tarihinden beri size acenta veya hat operatörünüzden gelen ihracat masları içinde VGM veya DBA hizmeti adı altında konteyner başı masraf çıkartılmaktadır. Bu kesintinin toplamda yıllık Türkiye ihracatçılarına tutarı 360.000.000 TL’ye varmaktadır.
Bu masraflar kanun dışı ve kontrolsüz olduğu için, bu ücretin haksız kesintinin düzenlenmesi için PAGEV önerisi ve TOBB Plastik kauçuk Kompozit Sanayi Meclisimiz kararı ile bir çalışma başlattık. Haksız Plastik Tanıtım Grubu kesintisinin kaldırılması konusunda yaptığımız çalışma gibi bu konuda da ihracatçımızın maliyetlerini arttıran bu kesinti ile ilgili de Bakanlık, sektör ve kamuoyu nezdinde çalışmalarımız devam etmektedir. Bununla ilgili detay bilgileri aşağıda paylaşıyoruz.
SOLAS, ticari gemilerde can emniyeti konularını düzenleyen en önemli uluslararası sözleşme sayılır. SOLAS sözleşmesi ilk olarak “TITANIC” gemi kazası ardından 1914’de kabul edilmiştir.Günümüzde 1974’te yapılan temel bazı değişikliklere isitinaden sözleşmeye “SOLAS 74 Sözleşmesi” denmektedir.
SOLAS 1974 Sözleşmesine 2013 yılı itibarı ile dünya denizcilik filosunun % 99’undan fazlasını temsil eden 162 Ülke taraftır.
Özellikle Gemilerin seyiremniyeti bakımından, gemilere yüklenen dolu konteynerlerin ağırlıklarının çok iyi bilinmesi önemlidir. Şöyleki eğer ağırlıklar doğru bir şekilde tartılmamış, yahut bilinçli olarak fazla veya az yazılmışsa, geminin olması gerekenden daha ağır bir yük taşımak zorunda kalma ihtimali vardır. Diğer bir risk ise ağırlığından tam emin olunmayan konteynerlerin; gemiye dengeli yük dağılımına göre yüklenmesi imkansız hale gelecektir. Bu da seyir emniyeti bakımından gemi için büyük bir risk oluşturmaktadır.
Ülkemizin de taraf olduğu IMO Denizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesi (SOLAS 74 )ın VI. Bölümünün A Kısmının 2. Kuralı gereğince, 01.07.2016 tarihinden itibaren gemilere yüklenecek dolu konteynerlerin brüt ağırlıklarının yükleten tarafından tespit edilerek doğrulanması zorunlu hale gelmiştir. Bu kapsamda, doğrulanmış brüt ağırlık bilgisinin taşımacılık dokümanlarında belirtilmesi ve taşımacılık dokümanlarının gemi yükleme planının hazırlanmasında kullanılmak üzere önceden gemi kaptanı veya temsilcisi ile kıyı tesisi işleticisi temsilcisine iletilmesi gerekmekte olup, doğrulanmış bürüt ağırlık bilgisi bulunmayan dolu konteynerler 01.07.2016 tarihinden itibaren gemilere yüklenmemektedir. Bu Kural, SOLAS Sözleşmesine taraf tüm ülkeler tarafından uygulanmaktadır. Sözkonusu SOLAS Kuralının ülkemizde etkin bir şekilde uygulanmasını teminen Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanlığı Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğü tarafından Denizyoluyla Taşınacak Dolu Konteynerlerin Brüt Ağırlıklarının Tespiti Ve Bildirimi Hakkında Yönerge yayınlanmıştır.
Bakanlığımızca yapılan Denizlerdecan, mal ve çevre emniyetinin sağlanması ve ihracatçımızın mağdur edilmemesi yönünden olumlu bulduğumuz bu yönerge, maalesef hat operatörleri/acentalerin keyfi uygulamaları ile ihracatçılarımıza ekstra bir maliyete sebebiyet vermektedir.
Nitekim bu Yönergede kendisine ait tartı aletiyle konteynerin doğrulanış brüt ağırlığını tespit eden ihracatçılardan bir bedel alınmayacağı (madde 5/17) belirtilmiş olmakla birlikte bazı acenta ve hat operatörleri bildirim adı altında ücret talep etmektedir. (konteyner başı 5 USD). İhracatçımızda yıllık yaklasik3.500.000 milyon konteynır kullandığımız varsayılırsa ve ortalama 5USD’lik bir kesintiyle ihracatçıdan alınan bu bedel 60.000.000 milyon TL seviyelerindedir.
Bu konuda ilgili liman ve acentalere yönergenin hatırlatılması ve caydırıcı yaptırımlarla uygulamanın garantiye alınmasını meclis olarak talep ediyoruz.
Ayrıca ihracatçılarımızın limanlardaki kantarlarda yapılan ağırlık tespitlerinde çok farklı fiyatlamalara maruz kaldığını görmekteyiz. Burada 20 – 70 USD farklı fiyat uygulamaları mevcuttur. Ortalama 25USD konteyner başı alındığı düşünülürse bu rakam senelik 300.000.000 TL’ye denk gelmektedir.
Bakanlığımızın tarafından yayınlanan yönerge çerçevesinde uygulama sonucu acenta ve hat operatörleri ve liman işletici kuruluşlara ayrı bir gelir kaynağı yaratılmaması ve bu zorunlu hizmet için tahsil edilen ücretin kamu gücünü istismar etmesinin önüne geçilmesi önem arz etmektedir.
Devlet gücüyle, bu kapsamda zorunlu verilen; konteynerlerin doğrulanmış brüt ağırlığının tespit hizmeti için tam serbest piyasa ve serbest rekabet şartlarından söz edilemeyeceği ve bu konuda ücret sınırlamasının getirilmesi gerektiği kanaatindeyiz. Ayrıca gümrük ve ticaret bakanlığı tarafından konteynerlerin tam tespitine yonelik2014/29 sayılı genelge, fiyat sınırlaması uygulamasına güzel bir örnek oluşturmaktadır.
Yönerge’nin ilgili maddesinde ihracatçının istediği yöntemle birdirimde bulunabileceği belirtilmiş olmakla birlikte hat operatörleri kendi oluşturdukları yazılım sisteminin belli bir ücret karşılığı kullanılması yönünde baskı oluşturmaktadır.
Kasım ayında, yaptığımız TOBB, Plastik, Kauçuk ve Kompozit Sanayi Meclisinde PAGEV önerisiyle gündeme gelen konu hakkında çalışmalar başlatılmıştır.
Önerimiz ilgili Bakanlıkça bir yazılım yönetim sistemi oluşturulup, tüm tarafların hizmetine sunulması ve konteynerlerin brüt ağırlığına yönelik tartım ücretinde bir standardizasyona gidilmesi, yurt çapında bir uygulama bütünlüğü oluşturulması ve maliyetin minimuma düşürülmesi ile ihracatçımızın rekabetçiliğini azaltan ve toplamda yıllık 360.000.000 milyon TL’ye varan bir sorunun çözülmesidir.
Dünya Gazetesi
